Asbest is een gevaarlijk materiaal voor de gezondheid van mensen. Wanneer het in bouwmateriaal verwerkt is, is het niet schadelijk. Maar in losse vorm kunnen asbestvezels in de luchtwegen van mensen terechtkomen en ernstige schade aanrichten. In oudere huizen van voor 1994 kun je best wel eens wat asbesthoudend materiaal aantreffen, want asbest is een prima bouwmateriaal: het isoleert, is brandwerend en praktisch onverwoestbaar. Niet alleen in oude gebouwen kun je asbest tegenkomen. Ook vervuilde bodem bevat vaak resten asbest, waardoor de bodem gesaneerd dient te worden. Alles wat je dient te weten over bodemsanering zul je in dit artikel aantreffen.
Inhoudsopgave
Hechtgebonden of niet hechtgebonden?
Voordat er dieper wordt in gegaan op bodemsanering, moet er kort stilgestaan worden bij de verschillende verschijningsvormen van asbest om het gevaar van het mineraal te kunnen begrijpen. Asbest werd voorheen op twee manieren gebruikt: hechtgebonden en niet hechtgebonden. Hechtgebonden houdt in dat de schadelijke asbestvezels verwerkt zitten in een ander materiaal. Denk hierbij aan cement, golfplaten, bloembakken en buizen. Zo lang je deze materialen niet beschadigt, is asbest in deze vorm niet schadelijk. Wanneer asbest niet hechtgebonden is, dan is het niet vastgezet in een ander materiaal. De vezels kunnen dientengevolge gemakkelijk vrijkomen.
Vervuilde bodem
Asbesthoudende stoffen kunnen ook in de bodem terechtkomen, waardoor er sprake is van een bodemverontreiniging. Asbest in de bodem is een probleem dat helaas steeds vaker in Nederland voorkomt. Niet bij ieder beetje asbest in de grond wordt meteen overgegaan tot bodemsanering daarentegen. Asbest kan namelijk door de bodem verwerkt worden, wanneer het in geringe mate zich in de bodem bevindt. Aangezien asbest een natuurlijk mineraal is, wordt asbest relatief snel door de natuur zelf afgebroken of chemisch omgezet in een andere, minder schadelijke stof. Na vijf jaar in de bodem is maar liefst veertig procent van de vezels vergaan. Dit percentage wordt bepaald door factoren als de aard van het leven in de bodem en de activiteit hiervan en de zuurgraad van de grond.
Wanneer wel overgaan tot bodemsanering?
Er moet een landelijke interventiewaarde bereikt zijn, voordat er overgegaan kan worden tot sanering. Deze interventiewaarde ligt op de honderd milligram per kilogram gewogen. Deze waarde geldt als eis, tenzij de asbest opzettelijk aan de bouwstof, baggerspecie of bodem is toegevoegd. De hergebruiksvoorwaarden zijn vastgelegd in de twee bijlagen A en B van de Regeling bodemkwaliteit.
Expert inhuren
Bodemsanering doe je niet zelf. Hiervoor moet je aparte bedrijven inhuren. Wanneer asbest wordt gemeld, zal er eerst een bodemonderzoek en bodemanalyse plaatsvinden op het verontreinigde gebied. Onderzoek naar asbest wordt uitgevoerd volgens de geldende normen en vanwege de efficiëntie wordt vaker aangeraden dit tegelijk uit te voeren met verkennend bodemonderzoek. Asbest in de bodem is een speciale soort bodemverontreiniging. Daarom zijn speciale eisen van toepassing, wanneer het asbest betreft. Denk hierbij aan speciale eisen aan het bodemonderzoek, de bodemsanering en de veiligheidsmaatregelen. Door op tijd de bodem te onderzoeken op aanwezigheid asbest kun je voor de graafwerkzaamheden:
- De saneringsaanpak bepalen.
- De blootstelling aan asbest van omwonenden en medewerkers voorkomen door het tijdig treffen van de juiste veiligheidsmaatregelen.
- De afvoer van asbesthoudende grond regelen.
- De bestemming van asbesthoudende grond regelen.
Kosten van bodemsanering in kubieke meters
Het reinigen van vervuilde grond kost vaak veel energie van machines en mankracht per kubieke meter om de verontreiniging tot de juiste waarde te saneren, waardoor bodemsanering best een dure klus betreft. De kosten liggen tussen de €100 en €250 per kubieke meter grond. De grootste kostenpost wordt gevormd door de afvoer van de vervuilde grond. Ook de reiniging van de verontreinigde grond draagt bij aan de hoge prijzen. In grote lijnen zijn de kosten afhankelijk van:
- De soort verontreiniging
- Welke reinigingsmethode moet toegepast worden?
- De diepte van de verontreiniging
- De omvang verontreiniging
- De ligging
- De bereikbaarheid van de locatie
- De bereikbaarheid van de verontreiniging
- De veiligheidsmaatregelen
- De samenloop met andere werkzaamheden
- De bijkomende werkzaamheden
Wie is verantwoordelijk voor sanering?
De verplichting om een bodemonderzoek uit te voeren en de asbest te laten weghalen, ligt bij de saneringsplichtige. Wie kunnen dit zijn? Ten eerste is de saneringsplichtige de exploitant. Dit is degene die op verontreinigde bodem een inrichting tot stand is gekomen, die vergunnings- of meldingsplichtig is. Wanneer er geen exploitant is, dan is de gebruiker van de grond saneringsplichtig. Wanneer ook een gebruiker van de vervuilde bodem ontbreekt, dan is de eigenaar de saneringsplichtige.
